Το Suntan (2016 – σενάριο Aργύρη Παπαδημητρόπουλου & Σύλλα Τζουμέρκα, σκηνοθεσία Aργύρη Παπαδημητρόπουλου) είναι μια ταινία που λάτρεψα για τη σκηνοθεσία της, τις ερμηνείες, την αφοπλιστικά απλή χρήση του γυμνού, και πρωτίστως για την ίδια της την ιστορία.
Ακολουθεί η ανάλυση της πλοκής της. Όσοι δεν την έχετε δει, σταματήστε το διάβασμα και πηγαίνετε να τη δείτε πριν επιστρέψετε.
Logline
Το logline του Suntan (θα μπορούσε να) είναι:
Όταν ο νεοφερμένος, μεσήλικας γιατρός της Αντιπάρου παθαίνει εμμονή με μια νεαρή τουρίστρια, επιδιώκει να την κατακτήσει με κάθε τρόπο.
Σκαλέτα
ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ
1 (Α) – Χειμώνας στην Αντίπαρο
Ο ΚΩΣΤΗΣ (40) φτάνει με το φέρρυ από την Πάρο στην ερημική χειμερινή Αντίπαρο· είναι ο νέος ιατρός. Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ τον υποδέχεται και τον βοηθά να εγκατασταθεί.
Η Πρώτη Σεκάνς ανήκει στο (A) τμήμα της πλοκής, δηλαδή το Setup.1 Σκιαγραφεί τη ζωή του Κωστή, ως του νέου γιατρού της Αντιπάρου. Ο Δήμαρχος και οι ντόπιοι τον καλοδέχονται, τον φροντίζουν, και τον σέβονται. Ωστόσο, εκείνος φαίνεται να διστάζει να συνδεθεί. Τρώει σε ξεχωριστό τραπέζι και δεν συμμετέχει στα γλέντια.
Το σκυθρωπό του πρόσωπο υποδηλώνει ότι κάτι τον βασανίζει· κάτι που -σε ολόκληρη την ταινία- ποτέ δεν εξηγείται, παρά μόνο με μισόλογα.
Ο Κωστής εξετάζει μια ντόπια γυναίκα και της δίνει εντολές για την υγεία της. Εκείνη τις δέχεται υπάκουα.
Ένα βροχερό βράδυ, σε ένα εστιατόριο, τον πλησιάζει ένας ντόπιος, ο ΤΑΚΗΣ (45+). Τον προειδοποιεί ότι όσο έρημα είναι τον χειμώνα, τόσο χαμός γίνεται το καλοκαίρι. Του λέει συνωμοτικά για τις παραθερίστριες, που συχνάζουν στην ντισκοτέκ La Luna και πίνουν μέχρι ζευγαρώματος. Ο Κωστής απαντά ότι είναι πολύ μεγάλος για τέτοια.
Μέσα στο καταχείμωνο, ο Τάκης περιγράφει την καλοκαιρινή Αντίπαρο, εισάγοντας προοικονομία στην αφήγηση και εντείνοντας το ενδιαφέρον μας για το τι θα συμβεί όταν περάσει η χειμερινή πρώτη σεκάνς.
Μια άλλη μέρα, ο Κωστής εξετάζει έναν ηλικιωμένο άντρα. Υπάκουος και κείνος, ακούει τις εντολές του νέου ιατρού του νησιού.
Η σχέση του Κωστή με τους ντόπιους είναι μια πολύ σημαντική υποπλοκή, με εξέλιξη και κορύφωση, όπως θα δούμε παρακάτω.
Καθώς ψωνίζει από το ψιλικατζίδικο, ο ψιλικατζής τον κερνάει λαχανικά από το μποστάνι του, ώστε να μην τρώει μόνο τις κατεψυγμένες τροφές που αγοράζει.
Ο Κωστής μόνος του, τρώει μπροστά στην τηλεόραση.
Γιορτή Πρωτοχρονιάς. Ο Κωστής παρακολουθεί αμέτοχος τους ντόπιους να ξεφαντώνουν.
Τότε, κάποιος έρχεται και τον παίρνει, για να πάνε σε ένα σπίτι, όπου μια ηλικιωμένη γυναίκα έχει μόλις πεθάνει στο κρεβάτι της. Αφού την εξετάσει, ο Κωστής φεύγει, χωρίς να αρθρώσει μιλιά στα παιδιά της που θρηνούν.
Βρίσκω πολύ ενδιαφέρον το πώς η σκηνή με τον θάνατο της γυναίκας, αν και υποπτευόμαστε ότι φέρει κάποιον συμβολισμό ή έστω κάποια δραματική σημασία, μας αφήνει στο σκοτάδι -ή στις δικές μας εικασίες- ως προς τι ακριβώς σημαίνει. Ο Κωστής δεν βρίσκει ούτε μία λέξη παρηγοριάς για τα παιδιά της γυναίκας. Αναρωτιόμαστε γιατί. Τι ακριβώς μάχη συμβαίνει μέσα του;
Μόνος, στο δωμάτιό του, βλέπει τηλεόραση.
2 (Β) – Γνωριμία με την Άννα
Στη Δεύτερη Σεκάνς της ταινίας, ο Κωστής γνωρίζει και γοητεύεται από την Άννα. Η κοπέλα καρφώνεται αμέσως στο μυαλό του, διότι πάει και τη βρίσκει κατευθείαν -δήθεν τυχαία- στην παραλία.
Επιθυμία του Κωστή σε αυτή τη σεκάνς, μετά τη γνωριμία του μαζί της, είναι να προσεγγίσει την Άννα. Εγείρεται το ερώτημα: θα τα καταφέρει;
Ακόμα βρισκόμαστε στην Πρώτη Πράξη, στο τμήμα (Β), δηλαδή το Debate1. Η απάντηση δίνεται στο τέλος της σεκάνς, όταν ο Κωστής δεν καταφέρνει να τη βρει στα μπαρ του νησιού. Ωστόσο, η απάντηση δεν είναι τελειωτική.
Ο ερημικός χειμώνας έχει δώσει τη θέση του στο πολύβουο καλοκαίρι. Στο ιατρείο του Κωστή μπαίνει η ΑΝΝΑ (21), μια τουρίστρια από το κάμπινγκ που έχει πέσει από το μηχανάκι. Τα παιδιά της συνομίληκης ΠΑΡΕΑΣ της αστειεύονται, πειράζουν τον ιατρό, ενώ φλερτάρουν ασταμάτητα μαζί του και μεταξύ τους. Ο Κωστής φαίνεται εντελώς αμήχανος απέναντι σε όλη αυτή τη νεότητα που πλυμμηρίζει το ιατρείο. Μπαντάρει το πόδι της Άννας. Εκείνη τον φιλάει και τον προσκαλεί να τους πάει σε καμιά μυστική παραλία.
Ως ασθενής, η Άννα είναι το ακριβώς αντίθετο από τους ντόπιους ασθενείς που έχουμε δει ως τώρα: εκείνοι είναι ηλικιωμένοι, με πλαδαρά κορμιά, ηττημένοι από την ηλικία τους, πειθήνιοι απέναντι στις εντολές του ιατρού. Επίσης, βρίσκονται μόνοι μέσα στο εξεταστήριο, καθώς ο ιατρός αφήνει τους συγγενείς εκτός. Η νεαρή Άννα, αντίθετα, έχει σφριγηλό κορμί και την άσβεστη ενέργεια της μικρής της ηλικίας, ενώ εμφανίζεται με ολόκληρη παρέα φίλων που αμφισβητούν την αυθεντία και το ιατρικό στάτους.
Οι φίλοι της Άννας φέρονται ως αρχετυπικοί ΓΕΛΩΤΟΠΟΙΟΙ, καταφέρνοντας με το χιούμορ να ταπεινώσουν το στάτους της εξουσίας, δηλαδή του ίδιου του Κωστή. Χάνοντας αυτό το στάτους, ο Κωστής είναι εντελώς άοπλος απέναντί τους και παραμένει έτσι σε όλη την ταινία.
Ο Κωστής τρώει στο κάμπινγκ. Ύστερα, στην παραλία των γυμνιστών, εντοπίζει την Άννα και την παρέα της και κάθεται για λίγο μαζί τους, αμήχανος με τη χαλαρή συμπεριφορά τους. Πριν φύγει, η Άννα του υπόσχεται ότι θα τον πετύχουν σίγουρα σε κάποια βραδινή έξοδο.
Το πλαδαρό και άσπρο σώμα του Κωστή, με το τεράστιο μαγιώ, έρχεται σε έντονη αντίθεση με τα μαυρισμένα και σφιχτά κορμιά των νεαρών γυμνιστών. Ο γυμνισμός της παρέας κυμαίνεται· το ένα αγόρι της παρέας φοράει «half thong,» όπως η Άννα πληροφορεί τον Κωστή.
Το βράδυ, ο Κωστής πάει στα μπαρ. Αντί όμως να βρει την Άννα, πέφτει πάνω στον Τάκη. Ο Τάκης φροντίζει ώστε ο Κωστής να εμπεδώσει άλλη μια φορά πόσο εύκολο είναι να ζευγαρώσει κάποιος με παραθερίστρια. Ο Κωστής, αμήχανος, τον χαιρετάει και φεύγει.
Ο Τάκης, ως αυτόκλητος μέντορας, δασκαλεύει τον Κωστή πάνω στα θέματα της νυχτερινής ζωής του νησιού.
Τελειώνει τη βραδιά του μόνος, στο σουβλατζίδικο. Η αφεντικίνα τον κερνάει το σουβλάκι του.
Η πρόταση της Άννας να πάνε σε κάποια παραλία είναι στοιχείο προοικονομίας, που θα εκπληρωθεί στο μέσο της ταινίας, όπως θα δούμε στην Έκτη Σεκάνς.
Αντιθέτως, το «κάπου θα σε πετύχουμε» είναι προοικονομία που εκπληρώνεται αντίστροφα: βγαίνει το βράδυ, αλλά δεν τους πετυχαίνει πουθενά. Παίρνει, έτσι μια πρώτη πικρή γεύση της ανεμελιάς -και επιπολαιότητας;- της νεανικής παρέας. Μια αόριστη υπόσχεση δεν σημαίνει απαραίτητα κάτι. Όπως θα δούμε αργότερα, ούτε μια σεξουαλική επαφή σημαίνει απαραίτητα κάτι. Όμως ο Κωστής δεν είναι νέος ούτε ανέμελος και παίρνει στα σοβαρά κάθε μήνυμα της Άννας.
ΠΡΑΞΗ ΔΕΥΤΕΡΗ
3 (C1) – Προσπαθώντας να μπει στην παρέα
Την άλλη μέρα, η τρελοπαρέα ενθαρρύνει τον Κωστή να καθίσει μαζί τους και συνεχίζουν να τον πειράζουν. Η Άννα τον καλεί να φάει μαζί τους.
Πάνε για μεσημεριανό, τρικάβαλα σε δύο μηχανές. Ο Κωστής πετάει στα ουράνια, πίσω από την Άννα και την Ξανθιά φίλη της.
Στην Τρίτη Σεκάνς της ταινίας, ο Κωστής καταφέρνει να ακολουθήσει την παρέα και να βγει μαζί τους, κερδίζοντας έδαφος προς την Άννα. Αυτή η αλλαγή σηματοδοτεί το πέρασμα στην ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΡΑΞΗ της ταινίας, καθώς ο Κωστής εισέρχεται στον μαγικό κόσμο της νεανικής παρέας, έναν κόσμο εντελώς καινούργιο για τον ίδιο. Εγείρεται το ερώτημα: θα ενταχθεί ο Κωστής στην παρέα;
Είναι αξιοσημείωτο το ότι, πέραν από το ενδιαφέρον του Κωστή για την ίδια την Άννα, φαίνεται ότι έχει για αυτόν σημασία και η αποδοχή του από ολόκληρη την νεανική παρέα. Νιώθει καλά όταν οι νεότεροί του τον θεωρούν δικό τους. Μοιάζει παράδοξο αλλά, παρά τα πειράγματά τους, ο συγχρωτισμός μαζί τους απαλύνει τη δυσφορία για την περασμένη ηλικία του. Τού παρέχει μια φυγή που φαίνεται να ζητά απελπισμένα.
Το αν και η Άννα είναι μια φυγή και φαντασίωση επαφύεται στη γνώμη του κάθε θεατή.
Κατά τη διάρκεια του φαγητού, το Άλφα αρσενικό της παρέας κοροϊδεύει τον Κωστή αποκαλώντας τον «πολική αρκούδα,» αλλά ο Κωστής ανταποδίδει, αποκαλώντας τον «goat» (τράγο), λόγω της γενειάδας του. Ο Half Thong πειράζει τον Goat σχετικά με μια ιστορία σχετική με κάποιο glory hole και όλοι μαζί πειράζουν τον Κωστή που δεν ξέρει καν τι είναι ένα glory hole. Δέχεται τα πειράγματά τους, χαρούμενος που ανήκει στην παρέα.
Το βράδυ, πάνε όλοι μαζί στο La Luna. Ο Κωστής τούς κερνάει την είσοδο και χορεύουν όλοι μαζί. Κάποια στιγμή, ο Κωστής βρίσκεται να χορεύει μόνος του, καθώς η παρέα έχει εξαφανιστεί. Με λίγο ψάξιμο, βρίσκει στην τουαλέτα την Άννα, να φιλιέται με την Ξανθιά. Η τρίτη κοπέλα της παρέας τον ειρωνεύεται, ρωτώντας τον αν, στην ηλικία του, έχει ακόμη στύση.
Η ανατροπή στη σεκάνς έρχεται όταν, εντελώς ξαφνικά και ανεξήγητα, χάνει το ενδιαφέρον της παρέας.
Αυτό είναι και ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο της ταινίας: το ενδιαφέρον της παρέας πέφτει από το ζενίθ στο ναδίρ. Εκεί που ασχολούνται με τον Κωστή, ξαφνικά βαριούνται και τον παρατούν σύξυλο. Το «βαριέμαι» φαίνεται να είναι βασική κινητήριος δύναμη της νεανικής παρέας, μιας παρέας που έχει τις γρήγορες εναλλαγές και την καλοπέραση ως βασικό συστατικό του τρόπου ζωής της.
4 (C2) – Χάνοντας έδαφος
Την άλλη μέρα, στο ιατρείο, ο Κωστής αρνείται να εξετάσει μια ντόπια γιαγιά, με τη δικαιολογία ότι είναι ώρα για κλείσιμο. Ο γιος της διαμαρτύρεται, αλλά ο Κωστής είναι ανένδοτος. Κλειδώνει και φεύγει.
Στην παραλία, η παρέα συνεχίζει τα πειράγματά της, ωστόσο καλεί τον Κωστή σε ένα pool party. Τότε, τον Κωστή πλησιάζει ο ΟΡΕΣΤΗΣ, παλιός συμφοιτητής του από την Ιατρική, επιτυχημένος πλαστικός χειρούργος, και επιτυχημένος οικογενειάρχης. Ο Κωστής του εκμυστηρεύεται ότι η καριέρα του δεν τσούλησε όπως ακριβώς θα ήθελε.
Ο Κωστής, ως τώρα, είναι ο μοναδικός ιατρός της ιστορίας. Με την εμφάνιση του Ορέστη, όμως, φαίνεται η αντίθεση των δύο: ο Ορέστης είναι η επιτυχημένη βερσιόν του επαγγέλματος, την ίδια στιγμή που ο Κωστής αγωνίζεται να επιβιώσει και να αυτοπροσδιοριστεί.
Στο pool party, ο Κωστής χορεύει αγκαλιά με την Άννα. Όταν, με παρότρυνση του DJ όλοι φιλιούνται μεταξύ τους, οι κοπέλες της παρέας φιλάνε τον μεθυσμένο Κωστή, ενώ εκείνος αρπάζει την Άννα και τη φιλά στο στόμα. Όταν όμως ο Half Thong επίσης φιλάει τον Κωστή, εκείνος τον σπρώχνει θυμωμένος μακριά. «Ή όλοι με όλους ή με κανέναν,» του λέει αυστηρά η Άννα. Ο Κωστής αποτραβιέται μακριά τους, καπνίζοντας χωλωμένος.
Ο Ορέστης τον πλησιάζει, λέγοντάς του ότι αυτά τα πάρτυ «δεν είναι για μας. Είναι για τη γυναίκα μου, τους φίλους σου…» Ο Κωστής εκμυστηρεύεται ότι πέραν από τα επαγγελματικά, ούτε τα προσωπικά του δεν λειτούργησαν πολύ.
Ο Ορέστης τα έχει καλά με τον εαυτό του και την ηλικία του· με όμορφη νέα γυναίκα και επιτυχημένη καριέρα.
Την άλλη μέρα, ο ψιλικατζής επιπλήττει τον Κωστή που δεν δέχθηκε τη γιαγιά και τον προειδοποιεί να προσέχει τέτοιες συμπεριφορές.
Η υποπλοκή της σχέσης του Κωστή με τους ντόπιους αρχίζει να σκοτεινιάζει. Ο Κωστής ήδη βάζει σε δεύτερη προτεραιότητα το χρέος του ως ιατρός του νησιού, μπροστά στην αναζήτησή του για την Άννα.
H Τέταρτη Σεκάνς, όπως και η Τρίτη, ανήκει στο (C) τμήμα της πλοκής, δηλαδή στο Fun and Games, όπου ο πρωταγωνιστής ανακαλύπτει τον Νέο Κόσμο· συγκεκριμένα, ο Κωστής περιηγείται τον κόσμο της νεανικής παρέας. Επιδίωξή του συνεχίζει να είναι η προσέγγιση της Άννας, αλλά ξανά η σεκάνς τελειώνει με αποτυχία· η Άννα ψυχραίνεται μαζί του (προσωρινά ίσως), όταν αρνείται να φιλήσει τον Half Thong.
5 (C3) – Πλησιάζοντας την Άννα
Την άλλη μέρα, ο Κωστής καλοπιάνει την παρέα με μπύρες στην παραλία. Οι κοπέλες του κατεβάζουν το μαγιώ και φαίνεται ότι του συγχωρούν το στραβοπάτημα της προηγούμενης νύχτας.
Ο Κωστής φέρνει τις μπύρες και η παρέα πέφτει πάνω του. Μια εικόνα της αποδοχής που χαίρει ο Κωστής από τους νέους φίλους του. Σε κατοπινή σεκάνς, θα ένα σκοτεινότερο καθρέφτισμα αυτής της εικόνας, που θα δηλώνει απόρριψη.
Το ίδιο βράδυ, στο La Luna, ο Κωστής γίνεται το επίκεντρο της παρέας, όταν χορεύει κωμικά το Bolero. Τον σηκώνουν στους ώμους και ζει το όνειρο.
Δεν αποκλείεται να είναι τυχαίο, ωστόσο δεν μού πάει να αγνοήσω την επιλογή του Bolero του Ραβέλ ως κομματιού που σφραγίζει την αποδοχή του Κωστή από την παρέα: πρόκειται για το ίδιο κομμάτι που σφραγίζει την ερωτική σύζευξη του Dudley Moore και της Bo Derek στο 10 του Blake Edwards, μια άλλη ταινία για έναν μεσήλικα που παθαίνει εμμονή με μια γυναίκα με τα μισά του χρόνια.
Την άλλη μέρα, αφού ο Κωστής βοηθά να βάλουν έναν ασθενή στο ελικόπτερο για Αθήνα, ο Δήμαρχος τον ευχαριστεί που είναι πάντα απίκο για επείγοντα περιστατικά. Όταν ο Κωστής τού ζητά να τον πετάξει ως την παραλία του κάμπινγκ για να συνεχίσει το μπάνιο που διέκοψε, ο Δήμαρχος δυσκολεύεται να κρύψει την έκπληξή του: «ποτέ δεν έχω τολμήσει να πάω στις ξεβράκωτες.»
Θετική τροπή παίρνει η υποπλοκή με τους ντόπιους, καθώς ο Δήμαρχος συγχαίρει τον Κωστή για την ευσυνειδησία και την ετοιμότητά του. Πρόκειται για μάλλον ειρωνική τροπή, καθώς εμείς γνωρίζουμε πού πραγματικά είναι καρφωμένος ο νους του Κωστή.
Στην παραλία, ο Κωστής μοιάζει πλέον να ανήκει στην παρέα και δεν αποτελεί το μοναδικό θύμα πειραγμάτων. Όταν μπαίνει άμμος στο μάτι της Άννας, η παρέα τον προκαλεί να τη βγάλει γλείφοντας -μια αναφορά στη Λολίτα του Ναμπόκοφ. Ο Κωστής δέχεται την πρόκληση.
Στο κάμπινγκ, η Άννα τού σερβίρει, ενώ εκείνος κάθεται στη αιώρα. Απολαμβάνει τη φιλοξενία τους, ενώ η Άννα είναι πολύ τρυφερή μαζί του.
Ό,τι πιο κοντά σε εν γάμω θαλπωρή θα αισθανθεί ποτέ ο Κωστής με την Άννα. Αφού τού μαγειρέψει και του σερβίρει, τον σκεπάζει και του χαϊδεύει το μάγουλο για να κοιμηθεί.
Στο La Luna, η Άννα χορεύει μαζί του και τον φιλάει.
Η Έκτη Σεκάνς μάλλον ανήκει επίσης στο (C) τμήμα της πλοκής, δηλαδή το Fun and Games. Μετά το στραβοπάτημα, ο Κωστής καταφέρνει να κερδίσει ξανά την παρέα και η Άννα φαίνεται να τον συμπαθεί ιδιαίτερα. Στο τέλος της σεκάνς, τα πράγματα δείχνουν ιδιαίτερα ευνοϊκά. Η Άννα φαίνεται ιδιαίτερα θετική απέναντί του, έτοιμη να οδηγήσει την ιστορία στο (D) τμήμα της, δηλαδή την Εσώτερη Σπηλιά,1 όπου τα πράγματα αρχίζουν να σοβαρεύουν.
6 (D) – Ζευγάρωμα
Την άλλη μέρα, η Άννα εμφανίζεται μόνη στο ιατρείο, ζητώντας του να την πάει στην ωραία παραλία που έχει υποσχεθεί. Ο Κωστής της ζητά να περιμένει να τελειώσει τις επισκέψεις του.
Είναι σημαντικό ότι, για πρώτη φορά, η Άννα εμφανίζεται χωρίς την ακολουθία της. Είναι αποφασισμένη να αποπλανήσει τον ιατρό. Αυτός είναι και ο λόγος που αυτή η σεκάνς ανήκει στο (D) τμήμα της πλοκής. Τα παιχνίδια τελείωσαν και τα πράγματα σοβαρεύουν.
Οι λόγοι για τις προθέσεις της Άννας είναι άγνωστοι. Ίσως έχει βαρεθεί με την παρέα και αποζητά μια αλλαγή. Ίσως ένα κομμάτι της θέλει κάτι να δώσει στον Κωστή. Ίσως ένα άλλο θέλει κάτι να πάρει. Ίσως όλα για την Άννα είναι εμπειρίες, χωρίς ιδιαίτερη σημασία.
Ενώ ο Κωστής βάζει μαγιώ στο δωμάτιό του, η Άννα εισβάλλει και περιεργάζεται τον χώρο. (Βρίσκει μια κουρδιστή κρυστάλλινη σφαίρα με δύο νεόνυμφους που χορεύουν στο γαμήλιο εμφατήριο.) Όταν ο Κωστής πάει να τη φιλήσει, εκείνη του ξεφεύγει, γελώντας.
Πάνω στη μηχανή, η Άννα βάζει τα χέρια του Κωστή γύρω από τη μέση της.
Φτάνοντας στην παραλία, η Άννα γδύνεται και βουτάει, ενώ ο Κωστής πάει να καπνίσει, σε μια σκιά. Η Άννα τον γδύνει και ανεβαίνει πάνω του, αλλά ο Κωστής τελειώνει πρόωρα. Η στιγμή εξανεμίζεται. «Πάμε; Βαρέθηκα,» λέει η Άννα.
Καθώς τον αφήνει στη Χώρα, του υπόσχεται ότι θα έχει ευκαιρία να επανορθώσει. Από μακριά, ο Τάκης του κάνει χειρονομίες και υπονοούμενα.
Το τέλος της Έκτης Σεκάνς σηματοδοτεί το Μέσον της ταινίας1. Ο Κωστής φαίνεται ότι κοντεύει να πετύχει τον στόχο του, αλλά τα πράγματα δεν πάνε όπως θα ήθελε. Μετά από αυτή τη σεκάνς, μπαίνουμε στο (Ε) τμήμα της πλοκής, όπου Οι Κακοί Ξανάρχονται, δηλαδή το σημείο όπου ξεκινά σιγά σιγά η πτώση.
7 (Ε1) – Αναζήτηση
Ο Κωστής αναζητά την Άννα σε μπαρ και La Luna, αλλά δεν βρίσκει ούτε αυτήν ούτε την παρέα της. Στηριγμένος σε μια μάντρα, βγάζει τη σφραγίδα του πορτιέρη του La Luna με σάλιο.
Στο εστιατόριο του κάμπινγκ, πίνει μπύρες. Ο ΤΖΩΝΝΗΣ, ιδιοκτήτης του κάμπινγκ, τον προειδοποιεί να μην μπει μεθυσμένος στη θάλασσα.
Ο Κωστής ψάχνει στις σκηνές της παρέας. Άδειες.
Ξαπλώνει μόνος, στο δωμάτιό του. Σκέφτεται την παρέα να ξεφαντώνει στον χορό.
Σε αυτή τη μικρή Έβδομη Σεκάνς, ο Κωστής επιδιώκει να βρει τη χαμένη παρέα, νύχτα και μέρα, χωρίς αποτέλεσμα.
8 (Ε2) – Διάλειμμα
Την άλλη μέρα, ο Κωστής καπνίζει στην παραλία, παρακολουθώντας έναν αγώνα βόλευ γυμνών εναντίων ντυμένων.
Βράδυ. Ο Κωστής πίνει μαζί με τον Τάκη. Έρχεται ένας άλλος τύπος, ο ΜΑΚΗΣ και λένε με τον Τάκη χυδαία αστεία, ενώ ο Κωστής χαμογελά συγκαταβατικά.
Ο Τάκης και ο Μάκης -δεν είναι τυχαίο ότι τα ονόματά τους μοιάζουν τόσο- είναι χαρακτήρες που βαδίζουν προς την ίδια κατεύθυνση: αυτή των ντόπιων αρσενικών που έχουν γίνει εμμονικοί με την καλοκαιρινές κατακτήσεις. Αν μη τι άλλο, ο Μάκης φαίνεται να έχει καεί περισσότερο, καθώς μιλά μόνο με συνθηματικά και χυδαία αστεία, ενώ χρειάζεται τον Τάκη για μεσάζοντα προς τη νέα γενιά (τον Κωστή): «Δεν του το πες;» ρωτάει τον Τάκη, όταν τους παροτρύνει να μην πλένονται ώστε να ελκύουν το άλλο φύλο.
Ο Κωστής, φυσικά, βαδίζει στον ίδιο δρόμο. Διαφέρει με τον Τάκη στο ότι είναι εμμονικός με μια συγκεκριμένη γυναίκα. Ο Τάκης, αντίθετα, είναι κυνικός και χυδαίος, στρέφοντας τα πυρά του προς κάθε θηλυκό στο οπτικό του πεδίο. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, να ξεκίνησε σαν Κωστής, πριν από κάποια χρόνια.
Σε ένα μπαράκι, ο Τάκης, ο Μάκης, και ο Κωστής φλερτάρουν με δύο-τρεις γυναίκες της ηλικίας τους. Σηκώνονται να πάνε La Luna.
Ξανά η εικόνα του τρικάβαλου. Ο Κωστής πάλι κάθεται τελευταίος. Η διαφορά είναι ότι τώρα μοιράζεται τη μηχανή με άτομα μεγαλύτερης ηλικίας από τον ίδιο.
Η Όγδοη Σεκάνς έρχεται ως διάλειμμα από την αναζήτηση της Άννας. Κινητήρια δύναμη της σεκάνς είναι ο Τάκης, ενώ ο Κωστής ακολουθεί ως μαθητευόμενο καμάκι.
Ο Τάκης είναι παραδοσιακός χώσουλας, που μιλάει και κερνάει σφηνάκια σε όποια γυναίκα περάσει μπροστά του. Ωστόσο, η δύναμή του πηγάζει και από τον συνέταιρό του. Στον Κωστή βλέπει το νέο αίμα που θα ανανεώσει την αντροπαρέα και θα την ωθήσει σε νέες κατακτήσεις.
Στο La Luna καταλήγουν ο Κωστής, ο Τάκης, και η μια από τις γυναίκες. Εκείνη εξοργίζεται με τον Τάκη που δεν σταματά να τη χουφτώνει καθώς χορεύουν. Όταν ο Κωστής προσπαθεί να ηρεμήσει τα πνεύματα, ο Τάκης τον βρίζει και φεύγει.
Ίσως περισσότερο στα ίδια του τα μάτια, παρά στου Κωστή, ο Τάκης είναι ένας σκοτεινός μέντορας ως προς τον ερωτισμό της καλοκαιρινής νύχτας. Διδάσκει ακατάπαυστα ότι οι γυναίκες έρχονται στο νησί μονο για να κάνουν σεξ και αγωνίζεται να εκπληρώσει το δικό του μέρος της συμφωνίας.
Όσο ο Κωστής ακολουθεί τις διδασκαλίες του, όλα πάνε καλά. Όταν όμως προδώσει την αντρική συμμαχία, ο Τάκης τον ξεγράφει.
Το χάραμα, η γυναίκα κάνει στοματικό σεξ στον Κωστή, έξω από το La Luna.
9 (Ε3) – Απελπισία
Ο Κωστής πλέει ανάσκελα στη θάλασσα.
Επίσης σύντομη, η Ένατη Σεκάνς επαναφέρει την αφήγηση στην αναζήτηση της Άννας.
Η διαφορά της από την Έβδομη Σεκάνς είναι η ψυχεδελική της διάθεση, που αντικατοπτρίζει τον ψυχισμό του απελπισμένου Κωστή. Στην Έβδομη Σεκάνς, ο Κωστής είχε μόλις χάσει την Άννα, αλλά όχι τις ελπίδες του να την ξαναβρεί. Αντίθετα, στην Ένατη Σεκάνς, οι μέρες έχουν περάσει και η ελπίδα του έχει σβήσει.
Πίνει, σε ένα μπαρ. Οι νυχτερινές του περιπλανήσεις συνεχίζονται, αλλά η παρέα της Άννας πουθενά. Ο Κωστής κάνει εμετό, δίπλα σε μια μάντρα, τρομάζοντας ένα ζευγάρι που κάνει σεξ.
Καταλήγει σε ένα beach party γυμνιστών. Αν και δεν τους ξέρει, μένει να τους κοιτάζει καθώς χορεύουν μανιασμένα γύρω από τη φωτιά.
Στη σκηνή αυτού του διονυσιακού πάρτυ γενεθλίων, ο Κωστής κοιτάζει τους γυμνιστές σαν να προσπαθεί να καταλάβει όχι μόνο ποιοι είναι εκείνοι, αλλά και ποιος είναι ο ίδιος.
Το πρωί βρίσκει τον Κωστή στην παραλία. Απελπισμένος, φωνάζει το όνομα της Άννας.
Σαν ναυαγός, ο Κωστής προσπαθεί να σταθεί στα πόδια του.
10 (F) – Λύση της παρεξήγησης
Μετά το ξημέρωμα στην παραλία, ο Κωστής πάει καθυστερημένος στο ιατρείο, επινοώντας ως δικαιολογία ένα επείγον περιστατικό στην Πάρο.
Η εξέλιξη της υποπλοκής με τους ασθενείς και τους ντόπιους είναι μια συνεχής πτώση. Περιμένουμε την σύγκρουση με το έδαφος, που θα γίνει από μέρα σε μέρα.
Ξανά στο κάμπινγκ, πέφτει πάνω στον Goat, που τού λέει ότι είχαν πάει «διακοπές.» Ο Κωστής δεν πιστεύει ότι έφυγαν χωρίς να τού πουν τίποτα.
Η ξαφνική εμφάνιση του Goat, απλή και αθώα για τον ίδιο, αλλά υβριστική για τον Κωστή, είναι το inciting incident της Δέκατης Σεκάνς: η παρέα έχει επιστρέψει. Μπορεί ο Κωστής να επανασυνδεθεί με την Άννα;
Βρίσκει την Άννα στις σκηνές. Χαρούμενη που τον βλέπει, τού λέει ότι είχαν πάει στη Μύκονο με σκάφος. Όταν ο Κωστής τής φέρεται σαν ζηλιάρης σύζυγος, εκείνη σαστίζει και τον διώχνει θυμωμένη.
Ύστερα από μια σειρά σύντομων προηγούμενων σεκάνς, έρχεται η αρκετά μεγαλύτερη Δέκατη Σεκάνς, με τρεις πολύ σημαντικές σκηνές μεταξύ Κωστή και Άννας.
Στην πρώτη σκηνή μεταξύ τους, ο Κωστής ζητά τον λόγο για την απουσία της και θέλει να μάθει, χωλωμένος, αν τον «απάτησε.» Το σάστισμα της Άννας μοιάζει γνήσιο· δεν θεωρεί ότι κάνει κάτι κακό, διότι δεν θεωρεί ότι η καρδιά της ανήκει σε κάποιον συγκεκριμένα. Ο Κωστής, αντίθετα, θεωρεί ότι είναι σε σχέση μαζί της.
Ωστόσο, ο Κωστής ξανάρχεται με μπύρες στην παραλία, αλλά τα παιδιά της παρέας παριστάνουν ότι κοιμούνται. Όχι και τόσο επιτυχημένα, καθώς γελούν με την ίδια τους την παράσταση.
Η εικόνα με τις μπύρες και την ξαπλωμένη παρέα επαναλαμβάνεται. Εδώ, τα παιδιά δεν ξαπλώνουν πάνω στον Κωστή, κάτι που προηγουμένως έδειχνε αποδοχή, αλλά κάνουν ότι τον αγνοούν.
Στο κάμπινγκ, ο Κωστής παρακολουθεί έναν αγώνα κατανάλωσης μπύρας μέσω αναπνευστήρα.
Αιφνιδιάζει την Άννα στα γυναικεία ντους και την ακολουθεί, καθώς εκείνη απομακρύνεται. Της ζητά να τού δώσει δεύτερη ευκαιρία, αλλά εκείνη του ζητάει να μην τον ξαναδεί μπροστά της. Του δίνει να καταλάβει ότι ένας από τους λόγους για το ταξίδι στην Μύκονο ήταν να απομακρυνθεί από εκείνον.
Η σεκάνς έχει δύο ερωτικές εξομολογήσεις του Κωστή προς την Άννα. Στην πρώτη, έξω από τα ντους, ο Κωστής χρησιμοποιεί ως επιχείρημα το ίδιο το χαρακτηριστικό της παρέας της Άννας, δηλαδή την συχνή ανία και την ανάγκη για γρήγορες εναλλαγές: «Σε ένα μήνα από τώρα μπορεί να μην είσαστε καν φίλοι. Κι εγώ σε θέλω για πάντα.» Προσφέρει στην Άννα αυτό που θεωρεί ότι οι νεαροί της φίλοι δεν μπορούν να προσφέρουν: μονιμότητα. Η ειρωνεία είναι ότι η Άννα και η παρέα της τη μονιμότητα φαίνονται να απεχθάνονται περισσότερο από οτιδήποτε.
Βράδυ. Άλλη μια έξοδος σε μπαρ. Πάλι πίνει μόνος.
Μπαίνει στο κάμπινγκ μέσα στη νύχτα. Ακούγοντας βογγητά ηδονής, πλησιάζει τη σκηνή της Άννας και τη βλέπει να κάνει σεξ με κάποιον.
Το άλλο μεσημέρι, σταματά την παρέα καθώς επιστρέφουν από τη θάλασσα. Με τους υπόλοιπους να κάθονται παραπέρα, η Άννα ζητά από τον Κωστή συγγνώμη. Του εξηγεί ότι έχει καταλάβει λάθος την όλη κατάσταση και του ζητά να σταματήσει να την πλησιάζει. Ο Κωστής δακρύζει αποκαλύπτοντάς της πόσο σημαντική είναι η παρουσία της στην τσακισμένη συναισθηματική ζωή του και τής ζητά να είναι μαζί. Η παρέα βάζει τα γέλια, παρασύροντας και την Άννα. «It’s all over,» λέει η Ξανθιά, καθώς η παρέα εξαφανίζεται στα ενδότερα του κάμπινγκ.
Στη δεύτερη εξομολόγηση, θέλοντας να κάνει την Άννα να καταλάβει πόσο σημαντική είναι για αυτόν, ο Κωστής μοιράζεται κάποια μισόλογα σχετικά με την προϊστορία του. Όμως, η εξομολόγησή του φέρνει το αντίθετο αποτέλεσμα: η παρέα το βρίσκει γελοίο και τα γέλια της διαλύουν οποιαδήποτε εντύπωση έχει κάνει στην Άννα.
Το «It’s all over» της Ξανθιάς σηματοδοτεί το τέλος της παρεξήγησης του Κωστή περί σχέσης με την Άννα, καθώς και το σημείο όπου Όλα Χάνονται1, το οποίο βρίσκεται πάντα προς το τέλος της Δεύτερης Πράξης.
Αν με την Δεύτερη πράξη τελειώνει η παρεξήγηση, στην Τρίτη Πράξη ξεκινά η ψευδαίσθηση.
Ο Κωστής ξεσπά βρίζοντας έναν νεαρό με μηχανάκι, που τον προσπερνά στον χωματόδρομο, σηκώνοντας σκόνη.
11 (F) – Εγώ είμαι ο γιατρός
Στην παραλία, ο Κωστής παρακολουθεί από μακριά την παρέα, πίνοντας μπύρες. Χτυπά το κινητό του. Το κοιτάζει, αλλά δεν το σηκώνει. Αργότερα, ξυπνά στην παραλία, ύστερα από απρόσμενο ύπνο. Κοιτάζει το κινητό του και το βάζει στα πόδια έντρομος.
Ένα τζηπ τον αφήνει στην Χώρα. Φτάνει στο ιατρείο, όπου ένας άλλος ιατρός, προφανώς παραθεριστής, κάνει ράμματα σε ένα κοριτσάκι. Ο Δήμαρχος τον επιπλήττει συγκρατημένα, ενώ η μάνα του κοριτσιού τον χαστουκίζει. Ο Δήμαρχος τον βγάζει έξω με τρόπο.
Ο Δήμαρχος τον επισκέπτεται στο δωμάτιό του και του μεταφέρει τις φήμες που έχει ακούσει, αλλά και το πόσο σοκαρισμένος είναι από το συμβάν με το κοριτσάκι. Τον διώχνει, λέγοντας ότι θα φέρει προσωρινό γιατρό από την Πάρο.
Η Ενδέκατη Σεκάνς αφιερώνεται στη λύση της υποπλοκής με τους ντόπιους. Η εμμονή του με την Άννα έχει οδηγήσει τον Κωστή να αποτύχει ως ιατρός του νησιού. Ο Δήμαρχος τον απολύει.
Η σεκάνς αυτή, καθώς σχετίζεται αποκλειστικά με την υποπλοκή του Κωστή ως ιατρού του νησιού, λειτουργεί ως παρένθεση στην όλη πλοκή. Μπαίνει αμέσως μετά το Όλα Χάνονται της βασικής πλοκής, διότι ρίχνει τον Κωστή ακόμη πιο χαμηλά. Έχοντας χάσει τα πάντα, ο Κωστής είναι έτοιμος να μπει αποφασιστικά στην Τρίτη Πράξη, κάνοντας μια τελευταία απελπισμένη απόπειρα να κατακτήσει την Άννα.
ΠΡΑΞΗ ΤΡΙΤΗ
12 (G) – Βία
Ο Κωστής πίνει, στο κάμπινγκ. Ο Τζώννης προσπαθεί να τον νουθετήσει. Δεν αξίζει «για ένα γκομενάκι. Βάλε Χ και φύγε.» Ο Κωστής σηκώνεται και φεύγει.
Σε οποιαδήποτε χολλιγουντιανή ταινία, στο σημείο αυτό, κάποιος σύμμαχος δίνει μια συμβουλή, την οποία ο πρωταγωνιστής ακολουθεί. Εδώ, το αρχέτυπο ακολουθείται ανάποδα: ο Κωστής δείχνει να δέχεται τη συμβουλή, αλλά την αγνοεί εντελώς.
Ενδιαφέρον έχει η τελευταία αναφορά στον Τάκη: ο Τζώννης θεωρεί τον Τάκη έναν «ξεφτίλα.» Και θεωρεί ότι ο Κωστής έχει πέσει τόσο χαμηλά, που ούτε ο Τάκης δεν τον κάνει παρέα.
Πάει πάλι στο La Luna και κολλάει στην παρέα, σαν να μην έχει συμβεί τίποτα. Όταν εκείνοι απομακρύνονται, εκείνος τους ακολουθεί, χορεύοντας το Bolero. Για να τον απωθήσει, η Άννα φιλιέται με έναν ΑΓΝΩΣΤΟ ΤΥΠΟ της ηλικίας της. Όταν ο Κωστής προσπαθήσει να τους χωρίσει, ο Goat τον σπρώχνει. Ο Κωστής τον φιλάει στο στόμα, αλλά καταλήγει στο πάτωμα, να χτυπιέται μαζί του, μέχρι που ο πορτιέρης τον πετάει έξω.
Στη ΔΩΔΕΚΑΤΗ ΣΕΚΑΝΣ, ο Κωστής φαίνεται να παίρνει την απόφαση να ζήσει μια ψευδαίσθηση: μπορεί οι εξομολογήσεις του να μην είχαν αποτέλεσμα, ωστόσο μπορεί απλώς να κάνει σαν να μην έγινε τίποτα.
Όταν όμως τον απομακρύνουν βίαια από την Άννα, καταστρώνει ένα εντελώς διαφορετικό σχέδιο.
13 (Η) – Βιασμός
Πάει στο ιατρείο και ετοιμάζει μια ένεση. Ύστερα, περπατά ξανά προς την ντισκοτέκ.
Η σκοτεινή πλευρά της ιδιότητας του ιατρού.
Παραβιάζει και μπαίνει από το παράθυρο της τουαλέτας. Στην πίστα, βλέπει την Άννα να χορεύει με τον άγνωστο νεαρό. Ταχύτατα, κάνει την επίθεσή του: χτυπάει τον τύπο με γροθιά και αρπάζει την Άννα, σέρνοντάς την στις τουαλέτες. Εκεί, τη χαστουκίζει δυνατά (κάνοντας το κεφάλι της να χτυπήσει στον νιπτήρα) και της κάνει την ένεση. Όταν εκείνη χάνει τις αισθήσεις της, ακούγονται οι φίλοι της να χτυπούν την πόρτα. Ο Κωστής την πετάει από το παράθυρο και βγαίνει πίσω της.
Την κουβαλά και φεύγει τρέχοντας, μέσα από τα χωράφια. Τη σέρνει σαν τσουβάλι, ενώ λουφάζει όταν ακούει τους φίλους της να τη φωνάζουν.
Φτάνει στο ιατρείο μαζί της, όπου της βγάζει σορτσάκι και εσώρουχο. Ενώ είναι έτοιμος να τη βιάσει, σταματά και βάζει τα κλάμματα, πάνω από το αναίσθητο κορμί της. Μετανιώνει. Της περιποιείται τα κατασκισμένα της πόδια, βγάζει τα αγκάθια και της βάζει αντισηπτικό.
ΤΕΛΟΣ
—
Δυο λόγια
Η επιδίωξη του πρωταγωνιστή
Για το συγκεκριμένο θέμα, θέλω να εγείρω κάποια ερωτήματα:
Πόσο ειλικρινής είναι η επιθυμία του Κωστή για την Άννα; Είναι πραγματικά ερωτευμένος; Τη βλέπει ως συγκεκριμένο άτομο ή ως λύση στα εσωτερικά του προβλήματα; Τη βλέπει ως φυγή; Τη βλέπει ως τρόπαιο; Πόσο ρόλο παίζει ο εγωισμός του; Τι σημαίνει για αυτόν η αποτυχημένη απόπειρα να της κάνει έρωτα στο μέσον της ταινίας; Είναι ή όχι αυτό αφορμή για την μετέπειτα εμμονή του για δεύτερη ευκαιρία;
Η ταινία αφήνει αυτά τα ερωτηματικά στην κρίση του καθενός μας. Θα κάνω και εγώ το ίδιο.
Η Τρίτη Πράξη και το Τέλος
Μετά το τέλος της Δεύτερης Πράξης, ο Τζώννης συμβουλεύει τον Κωστή να ρίξει Χ και να φύγει, εννοώντας να φύγει τόσο από το νησί όσο και από το σκάλωμά του με την Άννα. Τη συγκεκριμένη στιγμή, αυτή θα ήταν η πιο υγιής απόφαση. Και ίσως, με την κατάλληλη εσωτερική δουλειά, να κατάφερνε να βάλει τη ζωή του σε κάποιον δρόμο. Ίσως να κατάφερνε να αντιμετωπίσει και τα εσωτερικά του θέματα.
Διότι προφανώς δεν είναι η Άννα το πρόβλημα. Όπως και ο ίδιος ο Κωστής τής το εξομολογείται: «Τα τελευταία χρόνια δεν είμαι πολύ καλά. Περνάω μια κόλαση. Και η ζωή μου είναι πολύ περίεργη, και συναισθηματικά είμαι…»
Όμως, ο Κωστής, αντί για την αντιμετώπιση της κόλασής του, επιλέγει την ψευδαίσθηση και την πώρωση. Η Τρίτη Πράξη εξιστορεί μια μεθυσμένη, παρανοϊκή βραδιά, στο τέλος της οποίας ο Κωστής καταφέρνει να κάνει την Άννα δική του. Είναι τόσο πωρωμένος που, για να το πετύχει, την χτυπά και την αναισθητοποιεί με ένεση, την απαγάγει σέρνοντάς την μέσα από τα χωράφια, και τελικά τη βιάζει.
Συνεπώς, το αν ο Κωστής θα θεραπεύσει τα τραύματά του είναι ένα ερώτημα που δεν μας απασχολεί στην Τρίτη Πράξη της ταινίας. Αντίθετα, ο Κωστής παλεύει με ένα πιο βασικό και άμεσο ερώτημα: θα καταφέρει να βγει από την ψευδαίσθηση;
Η απάντηση είναι ναι. Στο τέλος της ταινίας, λίγο πριν ολοκληρώσει τον βιασμό της αναίσθητης Άννας, ο Κωστής σταματά και κλαίει με λυγμούς, σε μια στιγμή συνειδητοποίησης, «μα τι κάνω;»
Εδώ, δύο πράγματα μπορεί να συμβαίνουν: είτε η ψευδαίσθηση του ρομάντσου διαλύεται και ο Κωστής μετατρέπεται ξανά σε ιατρό ορκισμένο να απαλύνει τον πόνο των ανθρώπων (οπότε και περιποιείται τα τραύματα της αναίσθητης Άννας), είτε η πώρωση σταματά, αλλά η ψευδαίσθηση συνεχίζεται και ο Κωστής θεωρεί ότι είναι τρυφερός σύντροφος (οπότε και περιποιείται τα τραύματα της Άννας). Και στις δύο περιπτώσεις, βγαίνει από την μανία του και αναρωτιέται, «μα τι κάνω;» Ο Δρ. Τζέκυλ επιστρέφει και αντιμετωπίζει τις ευθύνες του.
Και αυτό είναι ό,τι πιο happy μπορεί να έχει το end του Suntan.
—
Σημειώσεις
1 Για επεξήγηση των όρων Setup, Debate, Fun and Games, Midpoint, κλπ. βλέπε το άρθρο Το Ταξίδι του Ήρωα.
Εξαιρετική ανάλυση, πολύ ωραία η αναζήτηση της ψυχοσύνθεσης του ήρωα και η αναφορά στην “ψευδαίσθηση και πώρωση”
Εξαιρετική η ανάλυση της ταινίας!!
Εξαιρετική ανάλυση με πάρα πολλές λεπτομέρειες και εξαιρετική οπτική των πραγμάτων.
Υπάρχει περίπτωση να πέθανε η Άννα και να σταμάτησε τον βιασμό γι’αυτό τον λόγο αλλά να θέλησε να περιποιηθεί τα τραυματά της ώστε ν κρατήσει ζωντανή την στιγμή αυτή, το δέσιμο ως “ζευγάρι” και σύζυγος;
Εξαιρετική η ανάλυση της ταινίας βοηθάει τον οποιοδήποτε να κατανοήσει την ουσία του έργου. Από τις ωραιότερες νομίζω στιγμές του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου πέρα από σαχλοφαρσοκωμωδίες και ψευτοδιανοουμενίκα νοήματα.